______________________________________________________
Cuộc
tranh luận giữa cách tân với thủ cựu-bảo thủ ngày càng gay gắt. Những Nhà Yêu
Nước - Dân Chủ đích thực ngày càng dũng mãnh, sắc bén trong cuộc chiến đấu đến
cùng bằng ngòi bút trung thực của trái tim khối óc để gửi tới những nhà cường quyền
chính trị những lát cắt ngôn từ từ trái tim, khối óc.
Tranh
luận vẫn chưa đến hồi đồng thuận.
Những
lời “ buộc tội hồ đồ” của TBT Nguyễn Phú
Trọng đối với Dân chúng trong phát biểu tối 25/2/2013 ở Vĩnh Phúc đã lần thứ
hai làm TBT mất uy tin trầm trọng, gây nên thất vọng ( lần thứ nhất-phát biểu kết thúc Hội nghị TƯ 6 triển
khai nghị quyết 4) trong dư luận quần chúng nhân dân và giới trí thức. Tiếng nói Trần Gia
xin trích đăng “Thư
ngỏ gửi ông Nguyễn Phú Trọng” của GS Tương Lai viết ngày 28/2/2013..
Vì thư quá dài, chúng tôi xin phép Giáo Sư được cất
đi phần đầu thư nói về những lần hai người
gặp, quen biết nhau và những lần
GS được trao giải thưởng báo chí và nghiên cứu lý luận của Ban LLTƯ.
Trần Định – nhà báo, Nhiếp ảnh gia
_____________________________________________________
Giáo Sư Tương Lai.
Kính gửi Ô. Nguyễn Phú Trọng,
Tổng bí thư BCHTƯĐCSVN,
Kính
thưa anh Nguyễn Phú Trọng,
…….
Vì chưa lúc nào vận mệnh của đất nước lại bấp bênh, chao đảo
như hiện nay khi mà bàn tay của Trung Quốc đã thọc quá sâu vào mọi hoạt động
của Đảng và Nhà nước,của đời sống đất nước ta. Chính vì thế, chưa bao giờ uy
tín của Đảng xuống thấp đến vậy. Điều này liên quan trực tiếp đến trách nhiệm
của Tổng Bí thư. Thực trạng này được phơi bày quá rõ ràng mà chính Anh, cũng
như nhiều người giữ vị trí cao trong bộ máy cầm quyền, đã nhiều lần trực tiếp
hoặc gián tiếp nói ra, chứ chẳng phải do “những phần tử thù địch” nào bôi nhọ
cả!
Đành rằng với nguyên tắc “lãnh đạo tập thể“, cả Bộ
Chính trị, và toàn thể BCHTƯĐ phải chịu trách nhiệm, tuy nhiên, với trách nhiệm
là người đứng đầu BCHTƯ, Tổng bí thư là người phải gánh vác, không thể đổ cho
ai được cả.
Trong bức thư này chưa thể nói nhiều về thực trạng của đất
nước mà người Tổng bí thư phải chịu trách nhiệm, xin chỉ nêu lên hai điều trực
tiếp nhất và gần đây nhất đã làm trầm trọng thêm sự mất uy tín của Đảng, gây
bức xúc trong lòng dân : Một là phát biểu tùy tiện của Tổng Bí thư tại Vĩnh
Phúc gây phẫn nộ trong công luận, và hai là sự câm lặng của Đảng, Nhà nước và
cả Hệ thống chính trị trong ngày 17 tháng 2! Cái ngày mà cách đây 34 năm, hơn
nửa triệu quân Trung Quốc xâm lược theo lệnh của Đặng Tiểu Bình đã tấn công
toàn tuyến biên giới phía Bắc, gây nên tội ác tày trời đối với đồng bào ta, hàng
van chiến sĩ ta đã hy sinh trong cuộc chiến đấu đánh trả quân xâm lược, buộc
chúng phải tuyên bố rút quân.
Trong phạm vi bức thư ngắn này, tôi chỉ đề cập đến hai vấn
đề nói trên để mong được Anh xem xét và cho tôi câu trả lời.
Quả thật, tôi quá sửng sốt khi nghe anh nói : “Vừa rồi đã
có các luồng ý kiến thì cũng có thể quy vào được là suy thoái tư tưởng
chính trị, đạo đức, lối sống. Chứ gì nữa? Xem ai có tư tưởng là muốn bỏ Điều 4
Hiến pháp không? Phủ nhận vai trò lãnh đạo của đảng không? Muốn đa nguyên đa
đảng không? Muốn ‘tam quyền phân lập’ không? Hả? Muốn ‘phi chính trị hóa quân
đội’ không? Người ta đang có những quan điểm đấy. Đưa cả lên phương tiện thông
tin đại chúng đấy. Thì như thế là suy thoái chứ còn gì nữa! Chỉ ở đâu nữa
nào? Tham gia đi khiếu kiện, biểu tình, ký đơn tập thể, thì nó là
cái gì…ì? Cho nên các đồng chí quan tâm xử lý cái này.”
Sửng sốt vì không thể hình dung được đây là lời của Tổng Bí
thư, một người vốn tính thận trọng, lại tùy tiện quy kết một cách hồ đồ như
vậy. Sẽ quá dài dòng và có lẽ cũng chưa là thật sự cấp bách vào lúc này để chỉ
ra sự lẫn lộn, nếu không muốn nói là đánh tráo khái niệm, khi Tổng Bí thư nói
đến “các luồng ý kiến” được nêu lên trong dịp các tầng lớp nhân dân đóng
góp ý kiến vào Dự thảo Sửa đổi Hiến pháp theo Nghị quyết và lời kêu gọi của
Quốc hội, lại là “suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống“.
Là một trong những người đã ký vào Kiến nghị về sửa đổi Hiến
pháp 1992, tham gia vào đoàn đại biểu do ông Nguyễn Đình Lộc làm trưởng đoàn
đến 34 Hùng Vương Hà Nội để trao bản Kiến nghị đó cho Ủy ban Dự thảo sửa đổi
Hiến pháp năm 1992 kèm theo một Dự thảo Hiến pháp mới để tham khảo, tôi hết sức
bất bình về quy kết hồ đồ của Tổng Bí thư đối với một số điểm trong nội dung
của 7 vấn đề mà bản Kiến nghị của chúng tôi đã chuyển cho Ủy ban Dự thảo nói
trên. Tuy vậy, trong thư ngỏ này, tôi chỉ nói ý kiến của riêng tôi và chịu
trách nhiệm về những điều tôi nói trong bức thư này.
Phải nói thêm là, đoàn đại biểu chúng tôi đã được Ủy ban Dự
thảo tiếp đón trọng thị và tiếp nhận Kiến nghị có 72 chữ ký cùng với Dự thảo
Hiến pháp 2013. Một số phóng viên báo đến dự và sau đó một số báo đã đưa tin về
cuộc gặp này. Trong thư gửi ông Nguyễn Đình Lộc, người dẫn đầu đoàn đại biểu
đến trao Kiến nghị, ông Ủy viên Ủy ban, Trưởng Ban Biên tập đã cho biết là “những
điều nêu trong Kiến nghị nói trên sẽ được tập hợp, nghiên cứu trong quá trình
chỉnh lý dự thảo sửa đổi Hiến pháp”. Vậy thì, khi Tổng Bí thư quy kết ” vừa
rồi đã có các luồng ý kiến thì cũng có thể quy vào được là suy
thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống. Chứ gì nữa? ” liệu có phải là
nhằm vào những vấn đề mà bản Kiến nghị của chúng tôi nêu lên không? Nếu vậy thì
Nghị quyết và lời kêu gọi toàn dân góp ý kiến vào việc Sửa đổi Hiến pháp của
Quốc hội còn có giá trị gì nữa khi mà những ý kiến trái tai lãnh đạo thì bị quy
là suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống! Là một đại biểu Quốc
hội, Tổng Bí thư phải trả lời với Quốc hội và với cử tri về kết luận hồ đồ nói
trên. Ít nhất, Tổng Bí thư cần giải thích rõ những ý kiến mà Tổng Bí thư dẫn
ra, vì sao gọi đó là suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống.
Là nhà lý luận, lại từng là Chủ tịch Hội đồng lý luận Trung
ương, Tổng Bí thư cần giải thích rõ nội hàm của khái niệm đạo đức,
lối sống và tư tưởng chính trị để từ đó mà nói rõ những “kiến nghị…” dẫn ra
ở trên là suy thoái đạo đức, lối sống,suy thoái về tư tưởng chính trị
như thế nào? Một nhà lý luận sao lại có thể giải thích tùy tiện và hồ đồ rằng :
“Người ta đang có những quan điểm đấy. Đưa cả lên phương tiện thông tin đại
chúng đấy. Thì như thế là suy thoái chứ còn gì nữa!“. Vậy thì đã thừa nhận
người ta nêu lên “quan điểm” thì cần phải tranh luận để làm sáng tỏ đúng
sai, sao lại quy kết đó là “suy thoái” và đòi phải “ xử lý“? Sẽ
không đúng lúc nếu lại đưa ra tất cả những điều mà Tổng Bí thư cho đó là suy
thoái về tư tưởng, đạo đưc, lối sống, xin chỉ đề cập đến mấy vấn đề sau đây :
Ở đâu thì tôi không rõ, chứ trong 7 điểm nêu trong Kiến nghi
về sửa đổi Hiến pháp 1992, thì kiến nghị bỏ Điều 4 của Hiến pháp không đồng nghĩa
với “phủ nhận sự lãnh đạo của Đảng” theo cách hiểu của Tổng Bí thư. Xin
nhắc lại nguyên văn nội dung của kiến nghị đó trong văn bản đã được trao cho Ủy
ban Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992 :” … Chính vì vậy chúng tôi đề nghị
bỏ Điều 4 của Dự thảo. Việc tiếp thu đề nghị này tạo cơ hội cho Đảng Cộng sản
Việt Nam lấy lại niềm tin đã từng có trong dân để thực sự trở thành lực lượng
lãnh đạo chính trị được xã hội chấp nhận“.
Một vấn đề nữa được Tổng Bí thư nêu lên: “Muốn ‘tam quyền
phân lập’ không? Hả?” và quy kết đó là “ suy thoái tư tưởng chính trị,
đạo đức, lối sống” thì lại càng hồ đồ hơn nữa. Xin nhắc lại rằng, đây là
quan điểm chúng tôi đã nêu hơn mười năm trước trong nhiều Hội thảo Khoa học do
các cơ quan Nhà nước tổ chức và đã đăng công khai trên nhiều tờ
báo.
Xin chỉ dẫn ra một ví dụ ; trong bài “Nhà nước pháp quyền
và Xã hội dân sự” đăng trên báo “Người Đại biểu Nhân dân“, tiếng nói
của Quốc Hội và Hội đồng Nhân dân, ngày 26.5.2006 và bài “Hành trình
từ “chuyên chính vô sản” đến “Làm chủ tập thể” và “Nhà nước pháp quyền”
cũng đăng trên “Người Đại biểu Nhân dân” ngày 10.6.2013, tôi đã trình
bày về vấn đề “tam quyền phân lập” như sau :
” Vấn đề cơ bản nhất của nhà nước pháp quyền là pháp
quyền ở trên nhà nước. Theo nguyên lý của tư tưởng pháp quyền đó, nhà nước phải
được tổ chức theo nguyên tắc “tam quyền phân lập”. Mục đích của sự phân quyền
đó là trong cơ cấu quyền lực phải có sự kiểm tra, kiểm soát lẫn nhau nhằm tránh
sự độc quyền, lạm quyền. Nhà nước và công chức chỉ được làm những điều luật
pháp cho phép, còn dân thì được làm tất cả những điều mà luật pháp không cấm,
thể hiện rõ nguyên lý quyền lực chính trị và quyền lực nhà nước đều thuộc về
nhân dân, nhân dân có quyền tham gia vào việc hoạch đinh pháp luật, giám sát và
kiểm soát hoạt động và nhân sự của bộ máy nhà nước. Đây là điểm quy chiếu để
xác lập sự khác biệt giữa nhà nước pháp quyền và nhà nước không pháp quyền…Ở
các kiểu loại nhà nước không pháp quyền thì quyền lực được tập trung vào độc
quyền cá nhân [nhà vua] hay một nhóm người định đoạt mọi vấn đề của đất nước.
Sự chuyển giao quyền lực giữa các chủ thể quyền lực là cơ chế nối truyền [gia
đình, dòng tộc, các nhóm quyền lực cùng chung lợi ích, nhân dân đứng ngoài tiến
trình này, hoặc chỉ là vật trang sức để lừa mị mà thôi".
Vậy thì dựa vào cơ sở nào để quy kết rằng nói đến "tam
quyền phân lập" là " suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức,
lối sống" xin Tổng Bí thư chỉ rõ ra đặng chúng tôi nâng cao nhận thức.
Cũng xin nói thêm rằng, hai bài báo nói trên lại nằm trong cụm bài trong mục
"Đàm luận sáng thứ hai" của tôi đã được tặng thưởng báo chí về
Đề tài Quốc hội và Hội đồng Nhân dân năm 2006. Ban tổ chức đã động viên tôi bay
ra Hà Nội nhận giải thưởng bằng việc cho biết là Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú
Trọng sẽ là người đứng ra trao giải thưởng đó. Tôi đã gửi thư cám ơn và in lỗi
đã không ra Hà Nội được, và bức thư đó đăng trên báo. [Xin nói thêm là tiếp năm
sau, tôi lại được tặng thưởng lần thứ hai giải báo chí về Đề tài Quốc hội và
Hội đồng Nhân dân năm 2007 cùng với hai tác giả khác là ông Nguyễn Văn An,
nguyên Chủ tịch Quốc hội và hòa thượng Thích Chơn Thiện, đại biểu Quốc hội] !
Vậy mà nay tôi lại bị Tổng Bí thư quy kết là “suy thoái về tư tưởng chính
trị, đạo đức và lối sống” vì đã có tư tưởng về “tam quyền phân lập”
thì xem ra tôi khó mà tiếp thu sự khiển trách của Tổng Bí thư về sự “suy thoái”
của mình.
Đành tự an ủi với quan điểm tôi đã viết trong bức thư nói
trên [đăng trên báo Người Đại biểu Nhân dân ngày 31.12.2006 với đầu đề
do Tòa soạn đặt : "Dùng ngòi bút của mình chiến đấu cho lý tưởng cao cả".
Quan điểm đó là : "Nhằm giữ cho ngòi bút của mình không thẹn với
chính mình, phải có sự lao tâm khổ tứ để chọn ý, chọn lời, chọn cách diễn đạt
để sao cho những cá nhân nào đó khỏi động lòng, khiến họ có thể dùng thói độc
quyền chân lý, áp đặt tư duy, tùy tiện quy kết, gây khó khăn cho tờ báo đã đăng
bài của mình...Nhưng rồi nghề nào cũng có nghiệp ấy, "đã mang lấy nghiệp
vào thân" thì cũng phải bằng mọi cách mà đi cho trọn con đường đã
chọn...tôi sẽ tiếp tục chiến đấu bằng ngòi bút trung thực của chính mình...!".
Vả chăng, thưa anh Nguyễn Phú Trọng, tôi chỉ là hạt cát nhỏ
nhoi trong biển cả nhân dân, sự bị xúc phạm của tôi chưa là gì so với điều mà
anh đã xúc phạm đến nhân dân, trong đó có những bậc lão thành cách mạng đáng
kính, những trí thức tâm huyết, những người từng giữ trọng trách, nay tuy đã về
hưu, tuy tuổi cao sức yếu, vẫn cố gắng tham gia soạn thảo và ký vào Kiến nghị
về sửa đổi Hiến pháp 1992.
Họ làm điều ấy với lòng mong mỏi đóng góp vào việc soạn thảo
một Hiến pháp ngang tầm với đòi hỏi của thời đại, đáp ứng được khát vọng của cả
dân tộc muốn hội nhập vào quỹ đạo phát triển của thế giới trong bối cảnh của
nền văn minh mới thế kỷ XXI. Trong số đó, có người từng được Anh mời đến góp ý
kiến với Hội đồng lý luận Trung ương, mà nếu tôi nhớ không nhầm, thì rất nhiều
lần Anh tỏ ý kính phục và trân trọng trí tuệ và tâm huyết của những đóng góp ấy
với tư cách là Chủ tịch Hội đồng lý luận TƯ. Những người như vậy mà Anh dám quy
cho họ là "suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống"
sao?
Anh Trọng ạ, nếu thật sự muốn chỉ ra sự suy thoái ấy
thì phải tìm vào trong những kẻ vong ân bội nghĩa với đồng bào, đồng chí
từng ngã xuống trong cuộc chiến tranh biên giới cách đây 34 năm! Vong ân bội
nghĩa bằng sự câm lặng trong ngày 17 tháng 2 để khỏi phải phạm vào
"điều cam kết" với những kẻ đã từng xua hơn nửa triệu quân xâm lược
tràn vào các tỉnh biên giới năm 1979, tàn sát dân lành, tiêu hủy nhà cửa, đốt
phá làng mạc, kể cả việc đặt bom phá khu di tích Păc bó. Vì vậy, nói về "suy
thoái tư tưởng chính trị" thì không thể chỉ quy chiếu vào sự trung
thành hay không trung thành với một hệ tư tưởng được áp đặt, khi mà
thực tiễn đã chứng minh những giáo điều từng được học thuộc lòng về hệ tư tưởng
ấy đã gây tai họa cho sự nghiệp của đất nước ghê gớm như thế nào. Thì chẳng
phải "Đổi Mới" được xem là một cột mốc trong đời sống của dân tộc ta
vì nó đã đưa đất nước vượt qua thảm họa của sự sụp đổ những năm 80 do sự áp đặt
mô hình được xây nên bằng những giáo điều tai hại đó sao!
Cho nên, trung thành vơi truyền thống không có nghĩa
là quay về những thế kỷ đã lụi tàn để ngắm một dãy dài những
bóng ma, mà trái lại phải đem hết sức mình tiến về phía trước, như
dòng sông chỉ có chảy ra biển mới gọi là trung thành với ngọn
nguồn của nó. Còn nói về tư tưởng chính trị của Đảng thì có lẽ nên tham khảo
cách định nghĩa về "đảng chính trị" của Đại Bách khoa Toàn thư
Pháp :" Nhìn chung, một đảng chính trị có thể được định nghĩa như thể
là một tập thể xã hội tìm kiếm sự ủng hộ của nhân dân nhằm trực tiếp thực thi
quyền lực, và tập thể này được tổ chức theo thời gian và không gian sao cho nó
có thể vượt qua được ảnh hưởng cá nhân của người lãnh đạo. Định nghĩa này vận
dụng ba yếu tố: nền tảng của đảng, cơ cấu tổ chức và nhiệm vụ của nó mà người
ta xem xét trước khi xem xét những đảng được định nghĩa như vậy đã hình thành trong
lịch sử như thế nào".
Ấy vậy mà, đã từ lâu, ở ta, thường quen dùng và thích dùng
khái niệm "Đảng ta", xem đấy như là một lời phong tặng về uy
tín của Đảng trong lòng dân, biến khái niệm đảng chính trị thành một thứ
"bái vật giáo", mà quên mất rằng, khi là đảng cầm quyền, thì cũng như
mọi thực thể quyền lực khác, đều không tránh khỏi sự tha hóa. Biểu hiện
rõ nhất của sự tha hóa ấy chính là sự suy thoái về tư tưởng chính trị : ngày
càng xa dân, cưỡi lên đầu lên cổ dân do cơ chế toàn trị, không muốn và không
dám tiếp nhận sự phản biện xã hội [vì không có tự do tư tưởng, không có tự do
báo chí, không cho phép quyền tư do lập hội...]. Và sự tha hóa ấy bộc lộ rõ quy
luật đã được lịch sử đúc kết “quyền lực có xu hướng tham nhũng, quyền lực
tuyệt đối thì tham nhũng cũng tuyệt đối“! Câu chuyện về “một bộ phận
không nhỏ” thoái hóa biến chất cứ ngày càng to dần lên, càng chống càng
phình to ra như một căn bệnh ung thư đã di căn vô phương cứu chữa, mới đích
thực là sự “suy thoái về tư tưởng chính trị” gắn liền với “suy thoái
về đạo đức lối sống” đáng sợ nhất.
Thưa anh Nguyễn Phú Trọng.
Sự suy thoái mà Anh vừa nói, trước hết được biểu hiện quá rõ
mà “triệu con mắt đều nhìn vào, triệu ngón tay đều chỉ vào” trong ngày
17.2. 2013 vừa rồi : Đó là sự quay lưng lại với đồng chí, đồng bào đã chết dưới
họng súng của quân Trung Quốc xâm lược. Máu của hàng vạn đồng bào và chiến sĩ
ta đã thấm đẫm giải đất biên cương. Máu người đâu phải là nước lã, ấy vậy mà để
giữ “cam kết” với thế lực hiếu chiến Bắc Kinh, người ta đã chỉ đạo quán xuyến
từ trên xuống dưới không có một nén hương, một vòng hoa tưởng niệm? Cần phải
nói thêm rằng, thế lực hiếu chiến mà ai đó đã “cam kết” lại đã ngang nhiên tổ
chức rầm rộ lễ kỷ niệm về ngày 17.2, ngày chúng mở cuộc chiến tranh xâm lược,
nhưng lại rao rêu khắp cả nước, đưa cả vào sách giáo khoa dạy trẻ em Trung
Quốc, rằng đó là cuộc chiến tranh tự vệ nhằm “dạy cho Việt Nam một bài học”!
Thế lực hiếu chiến mà ai đó “cam kết” lại đang dung dưỡng cho chủ nghĩa dân tộc
cực đoan, công nhiên đưa lên bảng hiệu trong cửa hàng Beijing Snacks tại
Bắc Kinh dòng chữ ngạo ngược :” không phục vụ người Việt Nam, Philippines,
Nhật Bản và chó!”.
Vậy thì ai đã đưa ra lời “cam kết” với bọn xâm lược là
“không nhắc lại quá khứ” để tuyệt đối câm lặng trong ngày 17.2 vừa rôi? Ai
đã làm chuyện xấu hổ và dại dột ấy? Ai? Xin Tổng Bí thư chỉ ra.
Thực hiện sự “cam kết” đó, cùng với hương tàn khói lạnh trên
các nghĩa trang liệt sĩ trong ngày 17.2, là sự câm lặng trên toàn bộ báo chí
chính thống và hệ thống truyền thông theo một cây gậy chì huy thống nhất, là sự
ngăn chặn, cản trở, đe dọa bắt bớ và trấn áp những ai đã dâng hương hoa tưởng
niệm những người đã hy sinh trong cuộc chiến đấu chống quân xâm lược ở biên
giới phía Bắc, biên giới phía Tây Nam, ở Hoàng Sa năm 1974 và ở trận Gạc Ma,
Trường Sa năm 1988. Còn sự suy thoái tư tưởng nào bằng sự vong ân bội nghĩa ấy
thưa anh Nguyễn Phú Trọng. Có sự sa đọa về đạo đức và lối sống nào bằng sự vong
ân bội nghĩa ấy thưa Tổng Bí thư?
Mặt khác, nếu muốn rao giảng về đạo đức thì chính là đạo
đức đích thực khi dám vượt qua mọi sự đe dọa, trù dập, trấn áp cho đến
những thủ đoạn thấp hèn quen thuộc là đuổi việc, đuổi học, vẫn quyết theo tiếng
gọi của lương tâm, phạm trù cơ bản nhất của đạo đức, quyết dâng vòng hoa
tưởng niệm tại Đài Liệt sĩ trên đường Bắc Sơn, thắp nén hương tại tượng Quang
Trung nơi Gò Đống Đa, giương cao vòng hoa trắng quyết không cho những bọn vô sỉ
giành giật và bóc xé dòng chữ tưởng niệm tại tượng đài Cảm Tử bên hồ Hoàn Kiếm,
vượt qua mọi sự rình mò và soi mói để trang trọng dâng hoa và những dòng chữ
tưởng niệm nhân ngày 17.2.2013 dưới chân tượng Đức Thánh Trần gần bến Bạch
Đằng, quận I, thành phô Hồ Chí Minh. Chính là đạo đức, khi trong mỗi ngôi nhà,
không phân biệt là nhà cao tầng, biệt thự hay nhà tranh vách đất, người ta
thành tâm thắp một nén hương, bày bình hoa trên ban thờ với dòng tưởng niệm
những người đã chết trong cuộc chiến đấu chống quân xâm lược nhân ngày 17.2.
Cũng chính là đạo đức, khi nêu cao một lối sống không chịu khuất phục,
dám ngẩng cao đầu để biểu thị chính kiến của mình như nhà báo trẻ nọ ” làm
báo từ năm 2006 đến giờ. Tôi nhận thức được hệ quả sẽ đến với tôi.” Biết rõ
như vậy, nhưng nhà báo ấy vẫn nói lên tiếng nói trung thực của chính mình, “hoàn
toàn do mệnh lệnh đạo đức của tôi ” như anh khẳng định.
Thưa anh Nguyễn Phú Trọng,
Liệu sau khi nhỡ lời, anh có thấy hối tiếc vì mình đã xúc
phạm đến những người được nhân dân kính trọng, vị tướng lão thành từng là Đại
sứ đặc mệnh toàn quyền của Việt Nam tại Trung Quốc, năm nay đã 97 tuổi, đã suy
nghĩ, nghiền ngẫm từng chữ từng lời, thêm bớt, bổ sung trước khi ký vào Kiến
nghị về sửa đổi Hiến pháp 1992, và ngày 17.2 vừa qua đã cùng với một số người
đáng kính khác ký vào Kiến nghị ấy đã mang hoa đến tưởng niệm các liệt sĩ ngã
xuống vì sự tồn vong của Tổ quốc? Nếu có, thì Anh nên xin lỗi họ, cũng tức là
xin lỗi nhân dân. Chuyện nhất thời có sự hồ đồ thiếu tỉnh táo cũng là chuyện
thường tình, cho nên xin lỗi là một cử chỉ văn minh trong lối sống của
người có hiểu biết và có đạo đức. Người có “tư tưởng chính trị”
vững vàng chính là người có bản lĩnh dám nhận sai lầm.
Vả chăng, hơn lúc nào hết, khi con thuyền của đất nước đang
chao đảo, là người giữ trọng trách lèo lái thì biết thu phục nhân tâm, trân
trọng hiền tài phải là cái đức của người biết mình, biết người. Trót hồ đồ,
nói thiếu cân nhắc, xúc phạm những người đáng lý phải trân trọng, gây phẫn nộ
trong công luận, thì việc lắng nghe để bình tĩnh nhận ra chân lý, có ứng xử
thích hợp, luôn là điều đáng làm.
Đến một vị vua từng nằm gai nếm mật, mười năm lãnh đạo cuộc
kháng chiến chống giặc Minh, lên ngôi đại định, mở đầu cho một triều đại vẻ
vang thế kỷ XV, vua Lê Thái Tổ vẫn một lòng khiêm nhường kính cẩn : “Nay
trẫm gánh vác trách nhiệm nặng nề, sớm khuya kính cẩn lo sợ, như đi trên băng
mỏng, như đứng bờ vực thẳm chỉ vì chưa kiếm được hiền tài giúp đỡ việc trị nước…”.
Còn vua Lê Thánh Tông, gặp khi có thiên tai đã chỉ dụ rằng “Bởi chính trị có
thiếu sót, nên trời chỉ cho bằng tai biến. Đó là do lỗi lầm của trẫm mà chuốc
lấy họa chứ trăm họ có tội gì đâu? Có phải vì trẫm đức tin chưa đến dân, lòng
thành chưa thấu tới trời mà đến nỗi như thế chăng?”. Cũng trên cái
mạch tư duy ấy, vua Minh Mạng thế kỷ XIX khi nghe tâu về vỡ đê, dân tình cơ cực
đã xót xa tự vấn :” Nghĩ tấm thân lạm ở trên trăm họ, không biết tu đức để
trời cho hòa khí, đến nỗi dân ta bị tai họa ấy, thực là một điều lỗi lầm của ta“!
Thì ra, cha ông ta xưa đã không mắc phải điều mà ngày nay đã trở thành ca dao
hiện đại : “mất mùa bởi tại thiên tai, được mùa bởi tại thiên tài đảng ta“!
Gợi lên vài dòng lịch sử chi nhằm nói thêm với người gánh
vác trọng trách quốc gia rằng : phải biết “kính cẩn, lo sợ, như đi trên băng
mỏng, như đứng bên bờ vực” chứ không thể tùy tiện phán bảo và quen thói bịt
miệng dân, chỉ muốn dân cúi đầu tuân phục “chỉ thị, nghị quyết”, cho dù thực
tiễn cho thấy có quá nhiều chỉ thị nghị quyết sai lầm gây bao tai họa cho dân.
Và rồi, cái cách lớn tiếng đe dọa “lợi dụng việc góp ý kiến vào Hiến pháp để
phá hoại đường lối chính sách, làm mất uy tín và vai trò lãnh đạo của Đảng”
của một vài người có trọng trách trên báo chí và trên tivi mấy ngày qua đã
không hù dọa được ai! Trái lại, chỉ làm cho lòng dân thêm phẫn nộ. Điều này
mong Tổng Bí thư cần lưu ý.
Đối với riêng tôi, khi tham gia soạn thảo và ký vào Kiến
nghị về sửa đổi Hiến pháp 1992 mà Tổng Bí thư đã phê phán nặng lời, tôi chỉ
muốn nói rằng, tôi đã thực hiện lời chỉ dẫn của Các Mác “ trí thức là người
nói sự thật, phê bình không nhân nhượng về những gì đang hiện hữu. Không nhân
nhượng với nghĩa rằng họ không lùi bước trước kết luận của chính mình, hoặc
trước xung đột với quyền lực, bất cứ quyền lực nào”.
Cho nên dù bị quy kết thế nào đi chăng nữa, tôi cũng thấy là
chẳng có gì đáng bận tâm. Bởi lẽ, là người am hiểu và tôn trọng phép biện
chứng, chắc Tổng Bí thư nhớ nằm lòng ý tưởng của Hégel được Ph. Angghen dẫn ra
để nói về biện chứng của sự phát triển : “mỗi bước tiến mới sẽ tất yếu biểu
hiện ra như là một sự xúc phạm tới cái thiêng liêng, là một sự nổi loạn chống
lại trạng thái cũ, đang suy đồi nhưng được tập quán thần thánh hoá”.
Người am hiểu về biện chứng như Tổng Bí thư chắc sẽ bình tâm
suy nghĩ về “những bước tiến mới” mà đời sống đất nước đang chứng kiến,
để với cương vị của mình, thúc đẩy cho những ý tưởng mới phát triển nhằm đẩy
lùi trạng thái cũ đang suy đồi nhưng được tập quán thần thánh hóa. Làm
được như vậy thì dấu ấn để lại trong lòng người và cho lịch sử sẽ không là sự
cáo chung của lực lượng bảo thủ cố duy trì cái cơ chế đã đưa đất nước vào ngõ
cụt, mà là người đem lại sự canh tân, thuận với quy luật phát triển, đáp ứng
được lòng dân.
Kính gửi Tổng Bí thư lời chào trân trọng.
TP Hồ Chí Minh ngày 28.2.2013
Tương Lai